‘Als ze maar koffie hebben!’ Dat zegt mijn moeder nu al een paar jaar dagelijks. En dat dan weer 20 keer op een dag. En die uitspraak wordt afgewisseld met ‘dan gaan we toch wel gezellig koffiedrinken samen, hè?’
Mijn moeder is dement. Dat wist ik natuurlijk niet direct, daar gingen een paar jaar overheen. Achteraf gezien misschien wel tien. Exact weet ik het niet, maar de tekenen waren er wel veel langer, alleen kon ik ze niet zien.
Koffie dus. Mijn moeder zette ze altijd ouderwets. Nu noemen ze dat Koffie verkeerd. Maar toen hadden wij daar nog geen naam voor. Lekker was het altijd wel. Ik heb het nog jaren zo gedronken nadat ik op mezelf woonde. En jarenlang maakten we in de zomer op iedere camping de koffie zoals mama dat deed: met een kan, een kunststof filter en heet water erbovenop. Daarnaast een pannetje met warme melk en een zeefje natuurlijk, om de vellen op te vangen. Toen mijn moeder alle apparaten niet meer begreep (inmiddels had ze al jaren een koffiezetapparaat) hebben zakjes cappuccino het tijden lang goed gedaan bij haar. Daarvoor hoefde ze alleen maar water te koken.
Vervelend was wel dat zij niet kon onthouden of ze nu wel of geen koffie had gehad. Met het gevolg dat ze het ene kopje koffie leeg maakte en de volgende alweer bijna klaar stond. Nu was dat niet zo’n punt, in ieder geval niet zo’n punt als het bij demente ouders van vrienden was: die dronken veelal wijn. Daarbij waren de nuchtere twintig koppen koffie van mijn moeder nog maar een kleinigheid.
Intussen woont mijn moeder een jaar of drie in een tehuis. Daar hebben ze in de hand dat ze voor haar eigen gezondheid niet alleen koffie maar bijvoorbeeld ook thee drinkt. Lange tijd heeft ze zich daartegen verzet: ‘Hoe bedoel je: thee?’ Sinds kort doet ze dat niet meer. Een paar weken geleden heb ik mee geluncht bij mijn moeder, waarbij ik aangaf, dat je bij de boterham altijd beter thee dan koffie kunt drinken. Ze reageerde nauwelijks. Mijn moeder is nu bijna echt mijn moeder niet meer.
Februari 2012