Wat doe je als de weerberichten slecht zijn, uitgerekend als je een weekend in Centraal Zwitserland hebt gepland? Op naar het zuiden, naar Ticino!
Even de Gotthard tunnel doortuffen en je bent er: in het zonnige zuiden van Zwitserland. En inderdaad: zodra we de tunnel uitrijden, worden we al verwelkomd door de zon.
Zaterdag: Tibetan bridge walk
Ons eerste doel is de Tibetan bridge walk. Als we de auto uitstappen zijn de Italiaanse invloeden direct voelbaar, en niet alleen vanwege de stralende zon. We denken even snel een kaartje te kopen voor de kabelbaan naar boven, maar helaas. De eerstvolgende vertrekt om 15.15 uur (= twee uur later) en er kunnen maar acht personen mee. Er staan al zeker acht wachtenden voor ons. Tja, wat nu?
Mijn sportieve reisgenoot stelt hoopvol voor dat we ook kunnen gaan lopen, ´het is ‘maar’ anderhalf uur naar het startpunt´, zegt hij, wijzend op de kaart. Ik kijk naar boven, om de hoogte van deze berg in te schatten. Bijna dreigend torent hij boven me uit. Hm, dit had ik niet voorzien. Anderhalf uur heen en terug – extra op de wandeling die we gepland hadden. Nou ja, een andere optie is er niet, dus daar gaan we, vol goede moed op pad. Al snel wordt dat pad steiler en de rotsen groter. Mijn benen voelen zwaar, net als mijn ademhaling. Waarom wilde ik dit ook alweer? Mijn reisgenoot hopt als een lenige berggeit in een rap tempo voor me uit. Hij wel.
De route voert verder
De route voert ons langs een handjevol stenen huisjes en enkele mini wijngaarden. Na bijna een uur klimmen komen we bij een kerkje. Hier mag ik even uitblazen en van het uitzicht genieten. Veel groen, met in de verte de eerste besneeuwde toppen. Winterwonderland in aantocht.
Door een weelderig bos van kastanjebomen met soms een doorkijkje naar de pieken in de verte, banen we ons een weg naar boven. Stap voor stap, hoger en hoger. Net als ik me begin af te vragen of ik die brug ooit nog te zien krijg, zie ik hem tussen de bomen verschijnen. Wow. De Tibetan bridge, misschien wel de langste hangbrug die ik ooit gezien heb. Later lees ik dat deze met 270 meter lengte inderdaad een van de langste van Europa is.
De Tibetan bridge
Het ziet eruit als een strakke smalle lijn die twee bergkammen met elkaar verbindt. Een indrukwekkend bouwwerk van houten plankjes en stalen kabels hangt boven het dal. Hoe bouw je zoiets, vraag ik me af. Het loopt in ieder geval een stuk relaxter dan de berg op. Zachtjes deinend in de hoogte laat ik het uitzicht op me inwerken. In de verte ligt Bellinzona, de stad met drie kastelen, waar we vanavond gaan overnachten. Aan de overkant zijn slechts groene bossen te bespeuren, die me nog het meest doen denken aan een reusachtige struik broccoli.
Als we aan het einde van de brug gekomen zijn, probeert een Italiaanse vrouw haar hondje mee te krijgen de brug op. Het beestje vertrouwt de wiebelige brug niet helemaal en blijft koppig staan. Met een snoepje probeert ze hem verder te lokken: ‘vieni qua, Luna’. Hij ziet het nog niet zitten. Dat gaat een lange wandeling worden, vermoed ik.
We bevinden ons hier in internationaal gezelschap, we worden afgewisseld begroet met ‘Ciao, bonjour, gruezi en hello’.
Afdaling
Dan beginnen we toch maar aan de afdaling, die al net zo pittig blijkt als de klim. Veel losse stenen, rotsen en paden bezaaid met kastanjes.
Moe maar voldaan bereiken we de auto die ons naar het hotel gaat brengen, laat er in godsnaam een ligbad zijn voor mijn vermoeide spieren.
Ik word niet teleurgesteld in Hotel La Tureta in Giubiasco (Boutique & Bikehotel), een fraai historisch gebouw op loopafstand van het centrum gelegen aan een parkje, omringd door de bergen. De kamer is ruim, fris en schoon, met veel hout en aardetinten die het geheel een warme uitstraling geven. Het ligbad maakt alles compleet, mijn vermoeide lijf maakt er dankbaar gebruik van.
Zondag: Valla Verzasca
De dag begint met een Corona-proof ontbijt. Gisteravond mochten we een lijst invullen wat we willen eten en als we plaatsnemen in een eetkamer met drie tafels met voldoende ruimte ertussen, wordt alles geserveerd. Vers fruit, yoghurt met fruitsalade en muesli, croissants, huisgemaakte jam, kruidenthee en cappuccino.
Vanuit Bellinzona vertrekken we richting Valla Verzasca, de vallei van de watervallen, kerkjes en boogbruggen. De route alleen al is onbeschrijflijk mooi, langs hoge rotswanden aan de ene kant en de kolkende rivier aan de andere kant. Groene bergen met eeuwenoude dorpjes, ook dit doet meer Italiaans aan dan Zwitsers. De huizen zijn opgetrokken uit natuursteen en vormen bijna een geheel met de natuur, doordat ze dezelfde kleur hebben als de rotsen in de rivier.
Zodra het kan, stoppen we even om de rivier van dichtbij te bekijken. Die is kristalhelder en op de diepere stukken is een blauwgroene lagune gevormd.
Waterval
Aan de overkant spotten we de eerste waterval die dag. Het water zal niet meer dan een paar graden koud zijn, dit komt rechtstreeks uit de bergen. De hoogste toppen zijn al bedekt met poedersneeuw, een mooi contrast met de groene bossen waarvan de toppen net iets beginnen te verkleuren. De zon geeft ze een goudgeel laagje. Zomer, herfst en winter in één dag.
Ondanks dat de zon schijnt, hangt er een frisheid in de lucht die de hitte van de zomer verjaagt. Mij hoor je niet klagen, dit is prima weer voor actie in de bergen.
Sprookjesdorp Sonogno
Het dorpje Sonogno is als een sprookje. Het ligt verscholen in het groene berglandschap, met de witte toppen in de verte voor een fabelachtig effect. Het dorp zelf bestaat uit een verzameling kleine huisjes, die rechtstreeks uit een prentenboek lijken te komen. Losjes gebouwd met natuurstenen, opgefleurd door grote aantallen rode geraniums en hier en daar een Zwitserse vlag voor een rood accent. De witte bergtoppen in de verte piepen boven de gekleurde bomen uit.
Er hangt een gemoedelijke sfeer in het dorp. Veel wandelaars, gehuld in outdoor kleding en wandelschoenen, bepakt met rugzak en soms met stokken. Hier kom je voor de natuur, dat moge duidelijk zijn. En in het bijzonder de ‘Cascata la Froda’, de waterval die hier te zien is net buiten het dorp.
Geiten
We laten het dorp achter ons en lopen de natuur in, langs de rivier. Heel af en toe komen we nog een eenzaam huisje tegen. Ik droom al van zo’n vakantiehuisje hier, midden in de natuur. Een bekende geur dringt mijn neus binnen. Geiten! Ik zie ze grazen op een groen en rotsachtig veld aan het water, een bel bungelt aan hun nek. De huisjes zijn dus blijkbaar toch permanent bewoond.
Een stukje verder is het weer wat drukker met wandelaars, al snel zien we waarom. Hier kun je via houten bruggetjes de rivier oversteken op verschillende plekken en zo langzaam een stuk naar boven lopen om de waterval te bereiken. Met elke stap die we nemen, elke bocht die we maken, lijkt het uitzicht te veranderen. De stromende rotsachtige rivier onder ons, de herfstbladeren aan de bomen om ons heen, de hoge bergtoppen in de verte. Iedereen geniet. Gezinnen met kinderen, oudere wandelaars, verliefde stelletjes die een romantische Insta-waardige selfie maken. Ook hier worden verschillende talen door elkaar gesproken.
Waterval
En dan de waterval, niet voor niets is deze aangeschreven als één van de mooiste van Zwitserland. 70 Meter stort het water naar beneden langs de rotswand, om beneden aan te komen, breder verspreid over de rotsen, voordat het verder de rivier in stroomt. We blijven even staan om dit natuurschoon te bewonderen. Het geluid van het kletterende water overheerst. Dan lopen we tevreden weer terug, ik stiekem blij met deze eenvoudige wandeling van vandaag.
We lunchen nog even in het dorp, het is nog net warm genoeg om buiten te zitten. We bestellen een stevige huisgemaakte groentesoep (alla minestrone) en een cappuccino met een flinke punt ‘torta della Nonna’. Altijd onweerstaanbaar, een taart die door oma gebakken is.
Oude boogbruggen
Onderweg naar het dorp zagen we hem al liggen; de Ponte dei Salti, in Lavertezzo. Op de terugweg besluiten we toch om er even te stoppen. We zijn niet de enigen. Oude boogbruggen zijn op veel plekken te zien in Europa, maar dit is wel een bijzonder exemplaar. Het is namelijk een dubbele boog, waarvan het middelste deel op een enorme rots in de rivier rust. Sierlijk buigt ze over de heldere smaragdgroene rivier, uitnodigend tot een frisse duik na een lange wandeling. In de zomer wordt hier vaak dankbaar gebruik van gemaakt. Vanaf deze plek vertrekken verschillende routes de bergen in.
Biasca
Aan het einde van de middag hebben we nog net de tijd om te stoppen in Biasca, op zoek naar de Santa Petronilla Waterfall. In de namiddagzon lopen we over het wandelpad dat ook hier bezaaid is met tamme kastanjes en herfstbladeren. De kastanjebomen zorgen voor schaduw, de zon schijnt door de goudgele bladeren. We passeren een aantal kapelletjes, door mijn reisgenoot wordt deze wandeling gekscherend ‘the church route’ genoemd. Een goede keuze voor de zondagmiddag. Het is een korte wandeling naar de volgende boogbrug, waar we de zon langzaam achter de bergen zien wegzakken. Dan is het nog een klein stukje naar boven om de waterval te zien. Ook deze is zonder meer indrukwekkend te noemen, met een krachtige stroom water die denderend in een smaragdgroene poel terechtkomt.
Grotto
Een hapje eten doe je hier in een ‘Grotto’, een klein sfeervol restaurant. Een prima plek om onze dag af te sluiten met een flink bord dampende pasta. We vinden er een aan de rand van het dorp. Binnen is het warm en knus, met kleine raampjes en donkere meubels. Aan een grote tafel zit een groep locals aan de rode wijn. De uitbater sloft heen en weer tussen de keuken en de tafels, blijkbaar runt hij de tent alleen. De pasta smaakt verrukkelijk, ook het eten is in Ticino van Italiaanse kwaliteit.
Meer info:
Ticino en Zwitserland algemeen
Hotel: Mooi gelegen aan groen parkje, net buiten het centrum en omringd door de bergen. Uitgebreid ontbijt met verse producten. Er is ook een restaurant, maar als je hier wil dineren, is het raadzaam om te reserveren. Bij ons was het bij aankomst al volgeboekt. Op loopafstand zijn ook een aantal fijne restaurants (trattoria’s) te vinden. Het personeel helpt je graag met een aanbeveling en reservering.
Tip: als je de kabelbaan wil nemen, boek vooral je kaartje online.
NB: Fotografie ook door Kiki
24 oktober 2020 (reis september 2020)