Istanbul beleef je het best per boot

Nee, Istanbul is niet de hoofdstad van het moderne Turkije. Dat is Ankara, economisch en bestuurlijk gezien. Istanbul is het culturele en toeristische centrum van Turkije en dat is te merken. Wat een drukte in deze stad met het grootste aantal inwoners van heel Europa: maar liefst 16 miljoen. Dan is het heerlijk om zo af en toe met een veerboot naar de overkant te kunnen varen en te genieten van de rust op het water. De stad staat immers met één been in Europa en met het andere in Azië en wordt doorkliefd door de machtige Bosporus.

Aankomst zaterdag

Wat is er nu leuker dan bij aankomst ’s avonds in donker over de Bosporus te varen met al die lichtjes om je heen? En ergens aan te meren bij een restaurant met gekleurde lampjes in de bomen? En dan ben je daarvoor nota bene al onder de Galatabrug doorgevaren, waaronder zich druk bevolkte visrestaurantjes bevinden.

• 

• 

• 

• 

De stad

Het Europese deel van de stad ligt op de kaart gezien links van de Bosporus en heet Rumeli. Het Aziatische deel Anadolu ligt aan de rechterzijde van de zeestraat. Wil je de verschillende wijken bekijken dan kun je dus het beste een veerboot  pakken. Dat is zoals gezegd geen straf, als je tenminste zeebenen hebt. En geen zin om je tussen het drukke verkeer in deze stad in bussen of taxi’s over bruggen te bewegen. Al beviel de tram ons soms ook goed.

• 

Zondag

Beyoglu, Galata

Eerst verkennen we onze omgeving, die van de Galatatower, bovenop de heuvel. De oorspronkelijke toren werd gebouwd door de Romeinse keizer Justinus, verwoest tijdens de vierde kruistocht en herbouwd in 1348 door de Genuese kolonie. Hoe dat zit? Nou, de republiek Genua had toentertijd heerschappij in zowel de Middellandse als de Zwarte Zee en werd dan ook La Superba (de geweldige) genoemd. Zij stichtte verscheidene kolonies in de Middellandse en de Zwarte Zee.

• 

• 

• 

• 

• 

Via de altijd drukke winkelstraat Istiklal cadesi lopen we richting het beroemde Taksimplein. Je weet wel, dat van de massale protesten tegen de regering in mei/juni 2013. Vanaf hier vertrekken nog van die ouderwetse trammetjes, een lust voor het oog. Net als de reus van een moskee die hier onlangs nog werd neergezet en seculiere Turken volgens de kranten een doorn in het oog is. Turkije is – samen met Israël – namelijk het enige land in het Midden-Oosten waar staat en godsdienst gescheiden zijn.

Dolmabahçe en Ortaköy

De rij bij het Dolmabahçe paleis is zo lang dat we besluiten hier alleen maar een kop koffie te drinken aan het water, nadat we het stadion van Besiktas gepasseerd zijn. Werkelijk alle wijknamen doen me hier aan voetbalclubs denken. Daarna lopen we verder naar Ortaköy. Naast de moskee aan de waterkant staan hier talloze verkopers in stalletjes kumpir te maken. Je mag dan een grote gepofte aardappel op de hand laten vullen met allerhande etenswaren zoals mais, olijven, mayonaise, augurken en bieten. Die moet je natuurlijk gegeten hebben! Al is het eens maar nooit weer.

• 

• 

• 

• 

Na het diner – ’s avonds terug in Galata – drinken we koffie op een rooftop met uitzicht op de Galatatower en de hele baai. Romantischer kan bijna niet.

Maandag

Sulthanamet

Dit is het klassieke deel van Istanboel, dat we vandaag als eerste willen bezoeken gezien de behoorlijke aantallen toeristen. Toch lopen we bijna in één keer door bij de ingang van de Basilica Cisterne (Yerebatan Saray), een ondergrondse wateropslagplaats uit de zesde eeuw. Het water werd hier destijds via een aquaduct vanuit een noordelijker gelegen bos aangevoerd. Niemand minder dan Sean Connery liep er in 1963 trouwens als James Bond nog rond, tijdens de opnamen van From Russia with love. In 2016 gevolgd door Tom Hanks, in de film Inferno. Wie weet herken je de beelden.

We boffen: afgelopen juli is dit juweeltje na een grondige renovatie van 5 jaar pas weer heropend.

• 

• 

• 

• 

Bij de Blauwe Moskee hebben we minder geluk: die staat van binnen helemaal in de steigers. De hoofddoek die ik hiervoor bij de ingang heb aangeschaft blijkt dus overbodig.

Haga Sophia

Gelukkig kan ik hem in de Haga Sophia nog gebruiken. Op het plein ervoor staat een lange rij, maar laat je daardoor niet afschrikken: sluit lekker aan, het gaat best snel. De beloning daarna is des te groter!  Je voelt je als mens echt onbeduidend in deze voormalige Christelijk oosters-orthodoxe kathedraal, tegenwoordig in gebruik als moskee. Toen Istanboel nog Constantinopel was (tot aan 1453) mocht ze zichzelf de grootste kathedraal ter wereld noemen. Na de val van Constantinopel werd het de islamitische Aya Sofia.

• 

• 

Topkapi

Alleen al de naam deed me watertanden: Topkapi paleis. Zo’n mooie benaming voor dit oosterse bouwwerk, in opdracht van een sultan in de 15^e eeuw gebouwd. Minder gelukzalig is de geschiedenis erachter: als eerste bezoeken we namelijk de voormalige harem waar zo’n 300 slavinnen woonden, zwaar bewaakt door eunuchen en omgeven door hoge muren. De verhalen over het gekonkel en de listen en lagen in het gevecht om de macht deed me even terugdenken aan de humoristische avonturen van grootvizier Iznogoedh, een strip uit mijn jeugd. Iznogoedh (spreek het Engels uit met een Frans accent)  probeert hierin arglistig met allerlei middelen de kalief uit te schakelen zodat hij zelf kalief kan worden. Kwam zomaar ineens weer bovendrijven.

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Het paleis is verder een uitgestrekt complex met relatief kleine paviljoens, omgeven door groene tuinen. Een echte parel van het Ottomaanse Rijk. In het Paviljoen van de Heilige Mantel bevinden zich ook heilige relikwieën, zoals bijvoorbeeld tanden van de profeet Mohammed en haren uit zijn baard.

Eminönü

Na al deze cultuur hebben we honger gekregen en gaan we richting Eminönü, waar de vissers hun vangst grillen op houtskool barbecues in historische bootjes met goud versierd. Ekmek Balik, zo heet een broodje vis hier. Het ruikt er overal naar makreel. Kleurige karretjes en Turkse vlaggen maken deze van zichzelf al levendige plek nog gezelliger. Via het pad langs alle visrestaurantjes onder de Galatabrug lopen we terug naar Karaköy aan de overkant. Hier laten we ons naar binnen praten bij een rooftop met uitzicht over de Gouden Hoorn en de stad. Dan smaakt dat drankje nog net even wat beter.

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Na een diner volgens goed Turks gebruik met mezze (soort tapas van het Midden-Oosten) vis en raki (op werkelijk iedere tafel staat een fles, of het gezelschap nu uit twee of vijf mensen bestaat) keren we met de tram weer terug naar al die bezienswaardige klassieke gebouwen, die er in het avondlicht nog sprookjesachtiger uitzien.

Dinsdag

Balat

Op Instagram zag ik al verrukkelijke plaatjes voorbijkomen van dit wijkje. In werkelijkheid is het nog veel leuker. Vooraan de wijk staat de in het oog springende Bulgaarse Orthodoxe kerk van Sint Stefanus. Ik brand hier kaarsjes voor mijn ouders, een traditie die ik al meer dan 25 jaar volhoud.

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Daarachter vind je vervallen bouwsels, straten, trappen en woonhuizen in alle kleuren van de regenboog. Er zijn zowel hippe als traditionele koffiebarretjes en winkeltjes. Op de markt liggen groente en fruit in fantastisch kunstige opstapelingen uitgestald. Wij kopen er Turks fruit, zelf op te scheppen uit vitrines vol met allerlei soorten geuren en kleuren. En we nemen saliethee mee, favoriet bij onze zoon.

Egyptische Bazaar

• 

• 

• 

Terug met de bus naar het Eminönü district lopen we tegen de Sultan Beyazit moskee aan. Wat een duizend en één nacht sprookje. Net als de ernaast liggende universiteit. Je zult er maar mogen studeren. Deze stad herbergt zoveel schatten. Jammer dat we net geluncht hebben als we daarna de Egyptische Bazaar betreden. Of misschien is het juist wel een geluk. Vrees dat anders het glazuur van onze tanden was gesprongen.

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Üsküdar

We stappen op de boot. Het waait zo hard dat ik mijn best moet doen om stevig te blijven staan tijdens het schieten van een fotootje. Bestemming Üsküdar. We legden er eerder deze week aan en besloten toen te blijven zitten. Ook hier staan geweldig mooie moskeeën, waarvan één ook aan het water. Stiekem verraad ik er de Turkse keuken met een ijsje van McDonalds. Dom, want een ijsje kopen bij de stalletjes is een belevenis op zich. Zal het niet verklappen: je merkt het vanzelf mocht je er naartoe gaan. Langs het water lukt het bijna niet om een foto te maken: mijn rok waait talloze malen op door die stormachtige wind. Kracht vijf.

Tünel Tramway

Na terugkomst in Karaköy nemen we weer de Tünel Tramway, die ons steeds een bergbeklimming bespaart. We drinken een biertje bij de Irish Pub aan de voet van de Galata Tower. Ondanks dat daar een bord verboden te roken hangt, worstelen we ons door een rookgordijn heen. En de banken zijn al bezet door straathonden. Wen er maar aan. Net als aan de katten die de stad bevolken.

Woensdag en donderdag 

Heybeliada Island

De hitte en drukte in de stad wisselen we graag af met wat rust aan het water. Heybeliada Island, naar het schijnt één van de mooiste Prinseneilanden op ongeveer een uur varen van Istanbul, lijkt ons daartoe zeer geschikt. En dat blijkt. De stilte hier is overweldigend: er mogen geen auto’s op en iedereen rijdt een elektrisch golfkarretje, scootertje of ander vervoermiddel zonder benzine of diesel. Tussen houten huizen en metershoge bougainvilles door wandel je vanuit de haven in een kwartiertje naar een beachclub. De paar uur die we voor dit eilandje hadden uitgetrokken worden uiteindelijk twee dagen…

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Vrijdag

Kadiköy

Vandaag vertrekken we voor de laatste nacht naar Kadiköy. Zaterdag vliegen we weer naar huis. Hier in het Aziatische deel lijkt alles iets goedkoper en shoppen we wat. ’s Avonds eten we onder de klanken van Turkse livemuziek overheerlijke mezze tussen grote gezelschappen met flessen raki op tafel. Klinkt niet als echte romantiek zou je denken maar wij vonden het een geweldige afsluiter bij Sarnic Pub & Hotel. Daar misschien maar slapen dan een volgende keer.

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Info:

• Wij vlogen met Pegasus Airlines vanaf Düsseldorf naar Sabiha Gökcen Airport Istanbul;
• Transfer: Hava Bus (voor twee euro een uur rijden);
• Hava bus maakt een paar stops naar het centrum. Je kunt er ook voor kiezen om het laatste stukje met de boot te doen, afhankelijk van waar je slaapt. Grandioze aankomst gegarandeerd;
• Hotel Karaköy: Meroddi Galata Mansion, 100 meter (!) van de Galata tower. Schone, wel wat krappe, kamers met geruisloze airco in een historisch pand. Wifi op de kamer is wat minder en in de ontbijtzaal perfect. Ultravriendelijk personeel, zo kreeg ik iedere ochtend een vers gemaakte cappuccino uit de koffiebar i.p.v. de standaard koffie uit de kan die bij het ontbijt stond. Perfect, super uitgebreid ontbijt;
• Hotel Kadiköy: The Khalkedon Hotel, vlakbij de haven en de gezellige winkeltjes en restaurantjes. Je hoeft nooit ver te lopen. Ruime kamers en ultra schoon. Super attent personeel ook. Ontbijt nuttig je op de rooftop met uitzicht op de Bosporus in de verte;
• Beachclub Asaf Aile Plaji op Heybeliada: minder fancy dan de beachclub ernaast en veel goedkoper. Je mag hier eten en drinken meenemen. Er vaart ook een – gratis – bootje naartoe vanuit de haven, mocht je dat kwartiertje (heuvel op) lopen teveel vinden;
• Ferryboten zijn spotgoedkoop: vaak nog geen 50 cent per vaart. Informeer ter plaatse waarvandaan ze waarnaartoe varen. Kan soms wat lastig zijn. Vooral als je naar Heybeliada gaat: laat je informeren en bekijk de vertrekschema’s goed, ook voor terugkeer na aankomst als je niet wilt blijven hoeven slapen;
• In de Karaköy baai kun je verse vis kopen en eten. Wij vonden Akin Balik Restaurant aldaar een aanrader: super gezellig, heerlijke mezze, verse vis en fijne bediening;
• Rooftop: vanaf Konak Restaurant/Patisserie/Café bij de Galata tower heb je ’s avonds schitterend uitzicht over alle lichtjes, de boten en de brug;
• Alcohol is niet overal verkrijgbaar en mocht de thee je gaan vervelen drink dan Ayran. Dat is een lekker verfrissende soort van karnemelk. Naast de overheerlijke baklava van Hafiz Mustafa (paar vestigingen door de stad heen) is Künefe een aanrader: zoute kaas in zoet deeg, jammie! En voor de cheesecake (met chocola) van Viyana Kahvesi bij de Galata toren staan ze met recht in de rij! Er zijn niet veel terrassen aan het water in Istanbul. Dolmabahce cafes vonden wij fijn.
• Uitgaan: rondom Nevizade street in Rumeli vind je alle kroegen waar voornamelijk Turkse livemuziek werd gespeeld toen wij er waren.
• Schaf vooral ook de Istanbul card aan als je gebruikt wilt maken van het openbaar vervoer. Verkrijgbaar bij alle stations en kiosken of op het vliegveld. Scheelt een hoop in de kosten. Je laadt hem ook op verschillende plaatsen in de stad op.

• 

• 

• 

• 

18 september 2022