Milaan is magisch met Kerst

Gianni van Primaprimizia geeft me het adres van de winkel in Monza mee. Stapels gedroogd fruit liggen in felle kleuren op zijn kerstkraam, waaronder stukjes Aloë Vera. Ik wist niet dat je dat kon eten. Ik ken het alleen van crèmes en andere cosmetica producten. ‘Doe het ’s ochtends door de joghurt of stop het in het deeg bij het cake bakken, echt lekker’, bevestigt hij nog eens.

• 

Porta Nuova

De kerstmarkt op Piazza Gae Aulenti in het Porto Nuova District is er een van vele in Milaan. Dat je hier wordt omringd door glazen flats met meer dan 25 verdiepingen (schat ik in) doet niets af aan de sfeer. Het smaakvolle plein is een blokje om, of in dit geval liever een rondje om, niet alleen voor zijn kerstfestijn waard. Drie grote ronde gaten in de pleincirkel – waarin je naar de onderliggende etage kunt kijken – lijken droge eilanden in de waterpartij. In alle kersthutjes zijn bijzondere dingen te koop, zoals de Aloë Vera van Gianni en ijzeren verpakkingen voor een fles drank in de vorm van een Romeinse soldaat, cowboy of piloot. Voor de liefhebbers: er zijn ook gepofte kastanjes te krijgen.

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Dom

Rondom de Dom (altijd het dak op gaan, per trap of lift, indrukwekkender gaat het niet worden) staan ook kersthuisjes, waar weer heel andere dingen verkocht worden, als bijvoorbeeld houten herten en kerstboompjes van takken. Achter de Dom staat een kersthuis als stal. Over het dak ervan vliegt de kerstman met zijn rendieren in een arrenslee. Voor de Dom staat een kerstboom van lichtjes. Milaan opent het kerstseizoen ieder jaar officieel met het versieren van de boom voor de Dom op 7 december, de dag van de patroonheilige van de stad: Sant’Ambrogio. Dit jaar bestaat de boom – die bijna net zo hoog lijkt als de Dom zelf – alleen maar uit lichtjes, die verschieten van kleur en soms opeens als een verfvlek uiteen lijken te spatten. Toeristen poseren voor de witte letters: Milano Super Christmas,  opgesteld rondom de lichtjesboom, die om zijn voet is versierd met echte groene kerstbomen.

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Vittorio Emanuele (passage)

In Galleria Vittorio Emanuele, Italië’s oudste en sjieke shopping passage, staat een boom die de glazen koepel bijna aanraakt. In de overdekte galerijen eromheen hangt feestverlichting zó fel dat het maken van een foto ervan bijna onmogelijk is. Op de buitenwand flikkeren lichtjes als bliksemschichten heen en weer. En er klinkt voortdurend kerstmuziek. In de etalage van Rinascente, het warenhuis vergelijkbaar met onze Bijenkorf, staat een reuzenkerststal in Napolitaanse stijl. De families Ferrigno en di Vergilio maken al generaties lang kerststallen in Napels. Mensen verdringen zich om er een foto van te maken.

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Quadrilatero della Moda (modekwartier)

Via della Spiga in het modekwartier is bezaaid met kerstbomen en groen. Om elke meter staat er één en in de lucht hangen ook om iedere twee meter verlichte slingers in het kerstgroen. Ook alle dwarsstraten zijn hier versierd met witte lampjes en dennentakken. Zelfs La Via dell’Uomo ofwel De Straat van de Man. Chopard heeft het groen aan haar gevel zelfs nog extra aangekleed met honderden blauwe en gouden ballen. Dolce & Gabbana doet daar nog een schepje bovenop met felgekleurde etalages en een wens in alle kleuren van de regenboog boven de straat: Auguri (beste wensen).

• 

• 

• 

• 

Castello Sforzesco en Parco Sempione

In Parco Sempione is nu eigenlijk niets te merken van kerstmis. Net zomin als in Castello Sforzesco. Maar natuurlijk lopen we het park in en de binnenplaats van het kasteel over: erachter wacht immers l’Arco della pace, de vredesboog. Hij is gebaseerd op de triomfboog van Septimus Severus op het Forum Romanum in Rome en kwam pas in 1838 gereed. Oorspronkelijk bedoeld als herinnering aan de overwinningen van Napoleon Bonaparte werd hij in 1815, toen de Oostenrijkers het voor het zeggen hadden in Milaan, al hernoemd tot Vredesboog vanwege het Vredescongres datzelfde jaar in Wenen.  

• 

• 

• 

Colonne di San Lorenzo, Porta Ticinese, Navigli

De grote rij Romeinse zuilen voor de Sint Laurensbasiliek dateren uit de 2^e en 3^e eeuw voor Christus. In deze buurt zijn veel barretjes en restaurantjes te vinden en je kunt er ook heerlijk shoppen. In tien minuten loop je vanaf hier naar de Porta Ticinese, één van meerdere voormalige stadspoorten die in Milaan te vinden zijn. Hier vlakbij begint ook Navigli, het uitgaanswijkje dat tussen twee kanalen in ligt. Op Piazza Ventriquattro Maggio is naast de markt ook een schaatsbaan te vinden. Langs Viale Gorizia staan kraampjes met voornamelijk eten en drinken, dat in Navigli ook goed te vinden is.

Restaurants liggen hier aaneengeregen langs de oevers van het kanaal. ’s Avonds is het er helemaal druk als alle lichtslingers die boven het kanaal gespannen zijn vrolijk flikkeren en weerspiegelen in het water. De terrassen hebben vrijwel allemaal heaters dus van jong tot oud zit in zijn/haar jas buiten aan een aperitief met bijbehorend hapje. Bij River pakken we een cocktail met overheerlijk buffet voor slechts 10 euro. Valentina die met ons afrekent verzekert ons dat ze alle seizoenen vrijwel iedere dag open zijn, mochten we besluiten een keer terug te komen.

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Centraal Station

Het centraal station is ’s avonds knalblauw uitgelicht, net als de kerstmarkt en de bomen eromheen. De standjes zijn hier zilverkleurig en hypermodern. Grote schermen vertonen filmpjes en lichtshows onder het genot van kerstklanken. We gaan het station ook naar binnen. De bouw ervan werd voltooid onder het bewind van Mussolini, dus je kunt je voorstellen dat dit gebouw de grootsheid en macht van het fascistische regime ruimschoots uitstraalt. Eronder zijn ook winkels, zelfs van grote namen. Best bijzonder op een station. Gabriella van herenmodezaak Celio vertelt ons dat ze ook dagelijks geopend zijn.

• 

• 

• 

Brera

Het wijkje Brera ademt historie. Kinderkopjes en ongemakkelijk lopende steentjes karakteriseren de wijk. Veel straten zijn er autovrij. We lopen allerlei hofjes in, vaak onopvallend van buiten en machtig mooi van binnen. Midden in de wijk zit een botanische tuin. Aangrenzend staat het pand van de voormalige sterrenwacht. Het is een oase van rust in de stad en zelfs in de winter een bezoekje waard, want alleen al het oude perceel is een plaatje voor wie van vervallen en met planten begroeide historische gebouwen houdt. Vlakbij bevindt zich het Bulgari hotel. Laat je hier niet afschrikken door de slagboom die over de weg hangt. Of door de bewakers ernaast. Je mag gewoon doorlopen. Alleen auto’s van meer dan 60.000 euro schijnen er doorheen te mogen.

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Museo del novecento (900)

Naast de Dom vind je dit museum met moderne Italiaanse kunst. Het aanbod is breed en varieert van beeldende kunst tot schilderijen en zelfs boeken. Zo ligt er een boekje uit 1881 Come si seducono le donne: hoe verleid je de vrouwen… Los van deze kunst zijn er drie redenen om hier naar binnen te gaan. Eén: vanuit dit pand heb je van boven ruim zicht op de Dom, het Domplein en Galerij Vittorio Emanuele. Twee: het gebouw zelf is bijzonder van ontwerp met haar omhoog cirkelende wentelgang in zwart met wit en groen. Drie: de entree is slechts vijf euro. Mocht het je onverhoopt toch tegenvallen (wat ik me niet kan voorstellen, maar goed) dan ben je in ieder geval niet veel geld kwijt. 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Laatste avondmaal en Ca’ Grande

Deze twee toppers hebben we helaas gemist: de eerste omdat de komende twee weken al waren volgeboekt. De muurschildering van Leonardo da Vinci blijkt razend populair tegenwoordig. Boek dit dus ruimschoots tevoren op internet als je erheen wilt. De tweede omdat we er op zondag waren en de universiteit die het momenteel herbergt dan dicht zit. Jammer, want Ca’Grande (1456) is een prachtig staaltje bouwwerk: een straat lang, rechthoekig met zuilengalerijen rondom en een binnenplaats. Oorspronkelijk was het bedoeld als ziekenhuis. Je kunt Het Laatste Avondmaal bewonderen in de fraaie Santa Maria delle Grazie (als je dus geluk hebt!)

• 

• 

• 

• 

Panettone

Hij komt uit Milaan en is intussen in heel Italië beroemd en geliefd: de Panettone. Iedereen eet hem hier met Kerst. Wij proberen hem dus ook uit. Maurizio van Bar Trattoria La Pagnotta beveelt hem aan met crema. Het ultra luchtige soort van krentenbrood hapt lekker weg in combinatie met de crème van Mascarpone. We vinden hem de ruimte in onze koffers echter niet waard. Hadden we nu toch maar wat Aloë Vera gekocht bij Gianni. Daarvoor was nog plek genoeg.

Overige info kerstmarkten:

Binnen de stadsring zijn nog kerstmarkten te vinden in de Giardini Pubblici Indro Montanelli, bij Teatro Franco Parenti en Museo Martinitt e Stelline. Buiten de ring is er nog een op Piazzale Portello. Het grootste kerstfestijn van heel Italië bevindt zich in Ippodromo del Galoppo San Siro.

Let op: er zijn ook markten die eerder starten en eindigen. Zo vindt de beroemde Oh Bej! Oh Bej! markt bij Castello Sforzesco bijvoorbeeld plaats van 5 t/m 8 december. Dit is eigenlijk ook de Sant’Ambrogio Fair, maar zoals eerder gezegd wordt dit vaak gekoppeld aan kerst.

Meer info over Kerstmis in Milaan is hier te vinden.

Betaalbaar en gezellig shoppen:
–Corso Buenos Aires in het noorden vanaf Porta Venezia
–Corso Magenta overlopend in Corso Vercelli
–Via Torino overlopend in Corso di Porta Ticinese

Eten en drinken:

–Trattoria La Pagnotta, Via Bergamini 7 bij de universiteit, betaalbaar, gezellig, echt ouderwets Italiaanse keuken, inrichting en service
–La Fabbrica, Alzaia Naviglio Grande 70, pizzeria die ook heerlijke andere gerechten serveert, modern industrieel ingericht, perfecte service en betaalbaar, in Navigli
–Ristorante alla Cadrega, Via Vincenzo Viviani 2, pizza’s en klassiek Italiaanse keuken, de Tiramisu wordt er nog zelf gemaakt, gezellig en om de hoek van Hotel Marconi
–River, Via Casale 10, moderne cocktailbar met klassiek Italiaans aperitief buffet, in Navigli
-Bistrò, Corso Magenta 8, de lekkerste focaccia die je je kunt bedenken en zó gezellig hier

• 

• 

• 

• 

• 

Vervoer en verblijf:

–Wij vlogen met Eurowings vanaf Keulen/Bonn op Malpensa airport, transfer per bus (Terravision) 16 euro pp retour
–Metro- en tramnetwerk zijn uitstekend en een enkeltje kost 2 euro per persoon. Er rijden veel oude tramstellen rond met houten vloeren en palen. Zo zie je ze bij ons alleen nog in het Openlucht Museum, echt een leuke ervaring.
–We verbleven in Hotel Marconi, vlakbij het centraal station: heerlijke bedden, superservice en dito ontbijt (via Fabio Filzi 3). Drie minuten lopen naar metrostation Repubblica (220 meter).

27 december 2019